Đối với hầu hết các ví dụ, ta sẽ không dùng chương trình latex mà sẽ dùng một chương trình được gọi là pdflatex. Đây là thành viên của một hệ các chương trình tương tự, tất cả đều là ‘con cháu’ của latex. Ta sẽ dùng pdflatex vì nó có lẽ là chương trình biên dịch phổ biến nhất và có thể xuất trực tiếp ra các tệp PDF.
Định dạng TeX và trình biên dịch gốc
Như đã được mô tả trước đó, LaTeX được phát triển trên một hệ gọi là TeX. Ta gọi LaTeX là một ‘định dạng’: một tập hợp các macros (câu lệnh, v.v…) mà TeX có thể hiểu được. Khi bạn chạy pdflatex, thực ra bạn đang chạy một chương trình gọi là ‘pdfTeX’ đã dùng sẵn định dạng LaTeX. Ta thường gọi pdfTeX là một trình biên dịch gốc: một chương trình có thể hiểu được những gì TeX yêu cầu thực hiện.
Có ba trình biên dịch gốc được dùng phổ biến ngày nay:
- pdfTeX
- XeTeX
- LuaTeX
Ta sẽ xem xét XeTeX và LuaTeX sau: điều chính ta cần biết đó là hai chương trình này có thể sử dụng các font chữ từ hệ điều hành, điều mà pdfTeX không thể thực hiện được.
Nếu bạn ở Nhật Bản, hay đang viết một văn bản có nhiều thành phần tiếng Nhật, bạn có thể đã từng nghe nói đến pTeX và upTeX. Đây là những trình biên dịch gốc được viết cho việc sắp chữ theo chiều dọc. LuaTeX cũng có thể làm được điều này, nhưng hiện tại, upTeX vẫn là trình biên dịch gốc phổ biến nhất cho ngôn ngữ tiếng Nhật.